[stan prawny: styczeń 2019 r.]

Rozporządzenie Rady (WE) nr 4/2009 w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych obowiązuje od 18 czerwca 2011 r.

Tekst Rozporządzenia: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2009:007:0001:0079:PL:PDF

Sądami, które mają jurysdykcję do rozpoznania spraw dotyczących zobowiązań alimentacyjnych w państwach członkowskich są:

1. sąd okręgowy zwykłego miejsca pobytu pozwanego,
2. sąd okręgowy zwykłego miejsca pobytu wierzyciela,
3. sąd, który zgodnie z prawem sądu ma jurysdykcję do prowadzenia postępowania dotyczącego statusu osoby, w przypadku gdy sprawa dotycząca zobowiązań alimentacyjnych jest związana z tym postępowaniem, chyba że jurysdykcja ta wynika tylko z obywatelstwa jednej ze stron; lub
4. sąd, który zgodnie z prawem sądu jest właściwy do prowadzenia postępowania dotyczącego odpowiedzialności rodzicielskiej, w przypadku gdy sprawa dotycząca zobowiązań alimentacyjnych jest związana z tym postępowaniem, chyba że jurysdykcja ta wynika tylko z obywatelstwa jednej ze stron.

1. podanie wierzyciela do Prezesa właściwego Sądu Okręgowego o nadanie sprawie dalszego biegu,
2. wniosek (formularz VI będący załącznikiem do omawianego rozporządzenia) - wypełniona część B i podpisana przez wnioskodawcę; 1 egzemplarz w dwujęzycznej wersji językowej lub 2 egzemplarze w wersji polskiej i języku urzędowym kraju, w którym przebywa dłużnik),
3. odpis orzeczenia: wyrok/postanowienie/ugoda w formie do wykonania za granicą (z datami od kiedy orzeczenie jest wykonalne i od kiedy jest prawomocne),
4. wyciąg z orzeczenia - sporządzony przez sąd, który wydał orzeczenie,
5. wyliczenie zaległości alimentacyjnych (miesiąc po miesiącu i rok po roku),
6. odpis skrócony aktu urodzenia dziecka (zupełny gdy dziecko urodzone jest poza związkiem małżeńskim lub dokonywano zmian w treści samego aktu),
7. informacja o numerze konta (imię i nazwisko posiadacz konta, adres posiadacza konta, nazwa i adres banku, międzynarodowy numer konta IBAN oraz numer banku BIC),
8. zaświadczenie o kontynuowaniu edukacji przez dzieci powyżej 16 roku życia,
9. pełnomocnictwo dla organu przyjmującego (tylko w sytuacji gdy dłużnik przebywa we Francji).

1. Istnieje możliwość to złożenie wniosku o poszukiwanie dłużnika. Warto złożyć taki wniosek w sytuacji w której nie dysponujemy jeszcze kompletem dokumentacji do złożenia wniosku o uznanie orzeczenia a chcemy aby sąd jak najszybciej zajął się sprawą i zaczął szukać dłużnika.
   1. wniosek o poszukiwanie dłużnika, który musi zawierać takie informację jak:
      • dane dłużnika (imię i nazwisko, data, miejsce urodzenia, imiona rodziców, nazwisko panieńskie matki, numer dowodu osobistego/ paszportu, numer identyfikacyjny/ ubezpieczenia społecznego, numer telefonu, ostatni znany adres za granicą),
      • inne informacje, które mogą uprawdopodobnić pobyt dłużnika za granicą np.
        • część kraju, w której dłużnik może przebywać (region, miasto),
        • zawód,
        • członkowie rodziny dłużnika (dane personalne rodziców, rodzeństwa, innych krewnych wraz z ich adresami), którzy mogą mieć kontakt z dłużnikiem lub znać jego miejsce pobytu,
        • osoby, z którymi dłużnik może mieć kontakt za granicą lub które mogą posiadać informacje o jego miejscu zamieszkania (należy podać imię, nazwisko, adres),
        • majątek dłużnika (np. nieruchomości, samochód -numer rejestracyjny oraz marka, oszczędności na koncie bankowym - wskazać bank i numer konta, inne),
        • czy dłużnik ubiegał się o świadczenia socjalne, rodzinne, emerytalne, inne (podać jakie)
        • dokumenty potwierdzające pobyt dłużnika za granicą - dołączyć, jeśli wierzycielka posiada (np. zdjęcie dłużnika, przesłana kartka pocztowa z zagranicy, wskazanie numeru SSN lub zakładu pracy, gdzie ostatnio był zatrudniony itp),
   2. kopię wyroku/ postanowienia/ ugody zasądzającego alimenty z informacją o prawomocności oraz wykonalności,
   3. zestawienie zaległości z podziałem na lata i miesiące (zaległość alimentacyjna musi wynosić co najmniej trzy miesiące),
   4. skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub jego kserokopia (należy przedłożyć odpis zupełny, gdy dziecko pochodzi ze związku pozamałżeńskiego lub dokonywano zmian w treści samego aktu)
   5. informacja o numerze konta na które ma zostać wpłacona wyegzekwowana od dłużnika zaległość (imię i nazwisko posiadacz konta, adres posiadacza konta, nazwa i adres banku, międzynarodowy numer konta IBAN oraz numer banku BIC), albo
2. Gdy posiadamy komplet dokumentacji możemy złożyć identyczny wniosek jak w sytuacji gdy znamy adres pobyt dłużnika, w rubryce z miejscem adresu wpisując nieznany. Poniżej ponownie lista dokumentów niezbędnych do złożenia w sądzie:
   1. podanie wierzyciela do Prezesa właściwego Sądu Okręgowego o nadanie sprawie dalszego biegu,
   2. wniosek (formularz VI będący załącznikiem do omawianego rozporządzenia) - wypełniona część B i podpisana przez wnioskodawcę; 1 egzemplarz w dwujęzycznej wersji językowej lub 2 egzemplarze w wersji polskiej i języku urzędowym kraju, w którym przebywa dłużnik),
   3. odpis orzeczenia: wyrok/postanowienie/ugoda w formie do wykonania za granicą (z datami od kiedy orzeczenie jest wykonalne i od kiedy jest prawomocne),
   4. wyciąg z orzeczenia - sporządzony przez sąd, który wydał orzeczenie,
   5. wyliczenie zaległości alimentacyjnych (miesiąc po miesiącu i rok po roku),
   6. odpis skrócony aktu urodzenia dziecka (zupełny gdy dziecko urodzone jest poza związkiem małżeńskim lub dokonywano zmian w treści samego aktu),
   7. informacja o numerze konta na które ma zostać wpłacona wyegzekwowana od dłużnika zaległość (imię i nazwisko posiadacz konta, adres posiadacza konta, nazwa i adres banku, międzynarodowy numer konta IBAN oraz numer banku BIC),
   8. zaświadczenie o kontynuowaniu edukacji przez dzieci powyżej 16 roku życia,
   9. pełnomocnictwo dla organu przyjmującego (tylko w sytuacji gdy dłużnik przebywa we Francji)
   .

Odnośnie kosztów: w postępowaniu o stwierdzenie wykonalności w państwie członkowskim wykonania nie są pobierane żadne opłaty skarbowe, należności czy podatki ustalane od wartości przedmiotu sporu.

Dotychczas przepisy UE w sprawach z zakresu prawa rodzinnego nie miały zastosowania do Danii, która nie jest stroną Protokołu Haskiego 2007 i nie ratyfikowała Rozporządzenia Rady (WE) nr 4/2009. Oznaczało to, że istniał konflikt prawa z udziałem Danii i innym państwem członkowskim UE, sprawa podlegała wówczas odrębnym umowom międzynarodowym, jeżeli takie zostały zawarte między państwami, których dotyczy konflikt i są aktualnie obowiązujące.

Jednak ostatecznie Dania wyraziła gotowość stosowania postanowień Rozporządzenia Rady (WE) nr 4/2009 (nadal jednak nie będąc strona Protokołu Haskiego 2007). Wobec czego aktualnie do Danii co do zasady stosuje się postanowienia Rozporządzenia Rady (WE) nr 4/2009 tak samo jak do pozostałych państw UE.