Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30 czerwca 2021 r. (sygn. akt I NSNc 79/20) wypowiedział się na temat braku możliwości obniżenia alimentów z uwagi na raty kredytowe
Obowiązek alimentacyjny powstaje z mocy prawa. Zobowiązany do świadczenia alimentacyjnego może się tylko wyjątkowo zrzec z obowiązku łożenia na utrzymanie uprawnionego. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje, że rodzic może się uchylić od świadczeń alimentacyjnych względem pełnoletniego dziecka, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla niego uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania. Należy więc podkreślić, że rodzic jest zawsze zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych na rzecz małoletniego dziecka, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
W powyższym wyroku Sądu Najwyższego wskazuje się, że „celem obowiązku alimentacyjnego jest zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniego dziecka.” Zakres świadczeń alimentacyjnych wyznaczają usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Sąd Najwyższy podkreśla jednak, że „możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego nie określa się wyłącznie na podstawie rzeczywistych zarobków i dochodów. Nawet trudna sytuacja materialna rodzica nie zwalnia go od obowiązku świadczenia alimentów na potrzeby dzieci. Rodzic jest zobowiązany dzielić się z dzieckiem nawet bardzo szczupłymi dochodami. Natomiast w sytuacjach skrajnych, zaspokojenie potrzeb małoletnich dzieci może nastąpić nawet kosztem części składników majątkowych”.
Uchylenie się od zobowiązania świadczenia na rzecz uprawnionego jest bardzo rzadkie. Jak wskazano powyżej, kodeks ogranicza je tylko do wyjątkowych przypadków. Nie można również usprawiedliwiać się niskimi dochodami czy zaciągniętymi zobowiązaniami finansowymi. Jak wskazuje Sąd Najwyższy „obowiązek spłaty zobowiązań kredytowych jest niezależny od obowiązku alimentacyjnego, dlatego nie może stanowić podstawy do uchylania się od jego wykonania”. Zadłużenie zobowiązanego nie może pozbawiać uprawnionego prawa do świadczenia.
Zmiana lub uchylenie obowiązku alimentacyjnego może nastąpić tylko w wyroku lub ugodzie sądowej.